FIAT BR-20 “Cicogna”
De Fiat B.R.20 “Cicogna” (ooievaar) was een Italiaanse middelzware bommenwerper die vanaf het midden van de jaren ’30 tot aan het einde van de Tweede Wereldoorlog in productie was.
Toen het toestel in 1936 in dienst trad, was het de enige geheel metalen bommenwerper van de Italiaanse luchtmacht (“Regia Aeronautica”), alsmede een van de modernste in haar klasse. De vuurdoop vond in 1937 plaats, toen het toestel met de tekens van de “Aviazione Legionaria” op de vleugels deelnam aan de Spaanse Burgeroorlog. Tijdens de vijandelijkheden vormde de Fiat B.R.20 samen met de Duitse Heinkel He-111 de ruggengraat van de bombardementsvloot van de Nationalisten. Daarna werd het toestel ook met succes ingezet door de Japanse leger luchtmacht gedurende de Chinees-Japanse oorlog. Toen Italië in 1940 Frankrijk aanviel en daarmee toetrad tot de Tweede Wereldoorlog, bestond de Italiaanse bombardementsvloot voornamelijk uit Fiat B.R.20’s. Maar het ontwerp begon inmiddels al tekenen van ouderdom te vertonen. Vanaf 1942 werden ze eigenlijk alleen nog maar ingezet voor maritieme verkenningsdoeleinden alsmede als opleidingstoestel voor bommenwerperbemanningen. Tot aan het einde van de oorlog werden er zeker meer dan 500 stuks geproduceerd.
Op 10 september 1940 werd de “Italiaanse Luchtvaartafdeeling” oftewel het “Corpo Aereo Italiano” in het leven geroepen, bestaande uit de 13e en 43e ‘Stormo’ die uitgerust waren met 80 splinternieuwe Fiat B.R.20, om deel te nemen aan de Slag om Engeland zij aan zij met de Duitse Luftwaffe. Tijdens de vlucht naar België gaan er overigens, door het ontbreken van een gedegen blindvliegtraining alsmede geschikte instrumenten in combinatie met slechte weersomstandigheden, 5 toestellen verloren en zien nog eens 17 anderen zich gedwongen op andere vliegvelden langs de route te landen. De eerste missie vindt plaats op 24 oktober wanneer het 13e en 43e ‘Stormo’ met elk acht toestellen een aanval uitvoeren op Harwich. Eén toestel gaat door motorpech bij het opstijgen verloren, terwijl nog twee anderen op de terugweg verdwalen waardoor de bemanningen zich genoodzaakt zien zich met valschermen te redden als de benzine opraakt. Op 29 oktober bombarderen 15 toestellen van het 43e ‘Stormo’ overdag Ramsgate, zonder eigen verliezen. Op 11 november vindt een harde strijd plaats waarbij 10 B.R. 20’s van het 43e, geëscorteerd door Fiat CR.42 jagers (en niet door Fiat G.50’s zoals wel gedacht wordt) een aanval uitvoeren op Harwich. De groep wordt onderschept door Hurricane’s van de RAF waarbij drie bommenwerpers neergeschoten worden en er nog eens drie averij oplopen.
De B.R.20’s voerden vervolgens nog zonder verliezen te leiden aanvallen uit op Ipswich en Harwich in de nachten van 5, 17, 20 en 29 november en nog eens driemaal in december. Na nog twee nachtelijke aanvalsvluchten in januari, keert het 43e op 10 januari naar Italië terug, aan het eind van dezelfde maand gevolgd door de Fiat jagers van het 13e. Gedurende deze 12 operaties klokken de B.R.20’s in totaal 315 vlieguren waarbij 54.320 kg bommen afgeworpen worden. Twintig toestellen gaan verloren, waarvan echter maar drie door vijandelijk vuur. Het dodental onder de Italiaanse bemanningen loopt uiteindelijk op naar 15.
Vier uitvoeringen mogelijk;
-
Fiat B.R.20 “Cicogna” - Regia Aeronautica, 48 Sql., 37 Gruppo BT, 18 Stormo, 21893/48-1, Aviano, 1940.
-
Fiat B.R.20 “Cicogna” - German Luftwaffe,Northern Italy, 1944.
-
Fiat B.R.20 “Cicogna” - Imperial Japanese Army Air Service, 12 Sentai, 7 Hikodan, Nomonhan incident - Jalja river, August 1939.
-
Fiat B.R.20 “Cicogna” - Regia Aeronautica, 220 Sql., 55 Gruppo BT, 55671/220-4, Gerbini, Sicilia, 1941.
Schaal 1:72
Released by Italeri in 1984.
Italeri 143